Α. Η εξεγερμένη αξιοπρέπεια

                                                     Εξεγερμένοι αξιοπρεπείς Ζαπατίστας

Α ξιοπρέπεια:
Οι περιπέτειες της...
...από τα βουνά του Μεξικού...
Ήταν η κραυγή της αξιοπρέπειας.
Ο άνεμος που φύσηξε στον κόσμο, αυτός ο άνεμος που έρχεται από τα κάτω, ο άνεμος της εξέγερσης, ο άνεμος της αξιοπρέπειας.
Έφερε μια ελπίδα, την ελπίδα του μετασχηματισμού της αξιοπρέπειας και της εξέγερσης σε ελευθερία και αξιοπρέπεια.
Όταν ο άνεμος κοπάσει, «όταν η θύελλα θα έχει περάσει, όταν η βροχή και η φωτιά θ' αφήσουν ξανά τη γη στην ησυχία της, ο κόσμος δεν θα είναι πλέον ο κόσμος,
αλλά κάτι καλύτερο»:
Ο πόνος που μας ένωνε μας έκανε να μιλήσουμε.
Και ανακαλύψαμε ότι στα λόγια μας υπήρχε αλήθεια, μάθαμε πως στη γλώσσα μας δεν κατοικούσαν μόνο ο πόνος και η θλίψη,
καταλάβαμε πως υπάρχει ελπίδα ακόμα στις καρδιές μας.
Μιλήσαμε μεταξύ μας, κοιτάξαμε μέσα μας και κοιτάξαμε την ιστορία μας:
είδαμε τους προγόνους μας να υποφέρουν και να αγωνίζονται, είδαμε τους παππούδες μας να αγωνίζονται, είδαμε τους πατέρες μας με την οργή στα χέρια, είδαμε πως δεν είχαν τελειώσει όλα, πως είχαμε το πιο πολύτιμο, αυτό που μας κράτησε στη ζωή, αυτό που μας επέτρεψε να σηκώνουμε το βήμα μας πάνω από φυτά και ζώα, και είδαμε, αδέλφια, ότι ήταν
Η ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ αυτό που είχαμε όλο κι όλο, και είδαμε πως είναι μεγάλη ντροπή να την έχουμε ξεχάσει, και είδαμε πως είναι καλή.

Η ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ για να γίνουν οι άνθρωποι και πάλι άνθρωποι.
Και κατοίκησε ξανά η αξιοπρέπεια την καρδιά μας, και ήμασταν ακόμα νέοι, και οι νεκροί, οι δικοί μας νεκροί είδαν ότι είμαστε νέοι ακόμα και μας κάλεσαν ξανά:
στην αξιοπρέπεια, στον αγώνα.
Η αξιοπρέπεια, η άρνηση να δεχτείς την ταπείνωση και την απανθρωπιά,
η άρνηση να συμβιβαστείς:

Η αξιοπρέπεια δεν είναι ιδιαιτερότητα ή αποκλειστικότητα των ιθαγενών του νοτιοανατολικού Μεξικού:
η πάλη για το μετασχηματισμό «της αξιοπρέπειας και της εξέγερσης σε ελευθερία και αξιοπρέπεια»
είναι η πάλη της ανθρώπινης ύπαρξης... για ανθρώπινη ύπαρξη
σε μια κοινωνία καταπιεστική, πάλη προεξέχουσας σημασίας για τη ζωή τόσο στο Εδιμβούργο, στην Αθήνα, στο Τόκιο ή στο Γιοχάνεσμπουργκ
όσο και για τους αγώνες των λαών στη Ζούγκλα Λακαντόνα.

Θα μπορούσε ν' αναπτυχθεί σαν επαναστατική έννοια μόνο στην πορεία μιας επανάστασης δημιουργημένης από ανθρώπους γαλουχημένους στην αξιοπρέπεια της αντίστασης.
Αλλά από τη στιγμή που εμφανίζεται σαν θεμελιώδης έννοια, συνεπάγεται ριζική επανατοποθέτηση του επαναστατικού σχεδιασμού, θεωρητικά αλλά και με οργανωτικούς όρους.
Η σύλληψη της επανάστασης στην ολότητα της γυρνάει ανάποδα:
από το να είναι μια απάντηση, η επανάσταση μετατρέπεται σε ερώτημα.
Το «ρωτώντας βαδίζουμε» αναδύεται ως θεμελιώδης αρχή του επαναστατικού κινήματος, ως η ριζοσπαστική δημοκρατική αντίληψη
που είναι ο πυρήνας του ζαπατίστικου καλέσματος για «ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη».

Η επανάσταση πάει μπροστά ρωτώντας όχι διακηρύττοντας.
Ή, καλύτερα, η επανάσταση είναι να ρωτάς αντί να διακηρύσσεις, είναι
Η εξέγερση της αξιοπρέπειας είναι μη προσδιορισμένη
Μια επανάσταση που ακούει, μια επανάσταση που έχει σαν σημείο εκκίνησης την αξιοπρέπεια των εξεγερμένων, είναι αναπόφευκτα μια επανάσταση μη προσδιορισμένη, μια επανάσταση στην οποία η διάκριση ανάμεσα σε επανάσταση και εξέγερση χάνει το νόημα της.

Η επανάσταση είναι μια κίνηση από, όχι μια κίνηση προς, μια εκκίνηση και όχι ένα τέρμα.
Δεν υπάρχει κανένα μεταβατικό πρόγραμμα, κανένας προκαθορισμένος σκοπός.
Ωστόσο, πουθενά δεν προσδιορίζεται επακριβώς τι πάει να πει αυτό, ούτε ποια είναι τα συγκεκριμένα και απαραίτητα βήματα για να γίνει κατορθωτό.
Αυτό έχει γίνει αντικείμενο κριτικής πολλές φορές από κόσμο που είναι γαλουχημένος στην κλασική επαναστατική παράδοση, ως δείγμα έλλειψης πολιτικής ωριμότητας από μεριάς των Ζαπατίστας ή ως απόδειξη του ρεφορμισμού τους.
Στην πραγματικότητα, όμως, είναι η λογική συνέπεια του να βάζεις στο κέντρο της επαναστατικής διαδικασίας την αξιοπρέπεια.
Εάν η επανάσταση οικοδομείται με σημείο εκκίνησης την αξιοπρέπεια του κόσμου που βρίσκεται σε αγώνα, εάν θεμελιώδης αρχή είναι η ιδέα του «βαδίζουμε ρωτώντας», έπεται ότι η επανάσταση πρέπει να είναι αυτοδημιουργούμενη, μια επανάσταση που δημιουργείται κατά τη διάρκεια του αγώνα.
Εάν η επανάσταση είναι δημοκρατική, όχι μόνο με την έννοια ότι έχει τη δημοκρατία σαν σκοπό της, αλλά και με την έννοια ότι είναι δημοκρατική όσον αφορά τις μορφές του αγώνα, τότε είναι αδύνατο να προκαθορίσεις το δρόμο της, ή ακόμα και να υποθέσεις ένα ακριβές σημείο.
Η εξέγερση της αξιοπρέπειας μας υποχρεώνει να σκεφτούμε την επανάσταση με άλλο τρόπο, ως μια εξέγερση που δεν επιδέχεται προσδιορισμό ούτε περιγραφή, μια εξέγερση που υπερβαίνει, μια επανάσταση που από τη φύση της είναι αμφιλεγόμενη και αντιφατική.
Η εξέγερση της αξιοπρέπειας είναι μια εξέγερση ενάντια στον προσδιορισμό
Ο μη προσδιορισμένος και ανοιχτός χαρακτήρας του ζαπατίστικου κινήματος προκαλεί μερικές φορές απογοήτευση σε εκείνους που είναι εκπαιδευμένοι σε μια πιο καθαρή επαναστατική παράδοση.
Ωστόσο, πίσω από την έλλειψη προσδιορισμού υπάρχει ένα σημείο πιο σημαντικό.
Η έλλειψη προσδιορισμού δεν είναι αποτέλεσμα μιας θεωρητικής ανικανότητας- το αντίθετο, η επανάσταση ουσιαστικά αρνείται τον προσδιορισμό.

Η αξιοπρέπεια είναι μια δύναμη που ξεπερνάει τον ίδιο τον εαυτό της.
Η κατάφαση της αξιοπρέπειας υποδηλώνει την πραγματικότητα της άρνησης της.
Η αξιοπρέπεια, λοιπόν, είναι ο αγώνας ενάντια στην άρνηση της αξιοπρέπειας, ο αγώνας για την πραγμάτωση της.
Η αξιοπρέπεια είναι και δεν είναι:
είναι ο αγώνας ενάντια στην ίδια της την άρνηση.
Μόνο σαν αγώνας ενάντια στην ίδια της την άρνηση έχει νόημα η αξιοπρέπεια.
Κάποιος έχει αξιοπρέπεια ή αλήθεια, μονάχα αγωνιζόμενος ενάντια στην αναξιοπρέπεια ή στη σημερινή αναλήθεια.
Η αξιοπρέπεια συνεπάγεται ένα διαρκές κίνημα ενάντια στα όρια που βάζει το υπαρκτό, μια ανατροπή και υπέρβαση των προσδιορισμών.

Είναι η κραυγή «φτάνει πια!» που είναι αξεχώριστη από την εμπειρία της καταπίεσης.
Η καταπίεση ποτέ δεν μπορεί να είναι απόλυτη: όποια και να είναι η μορφή της, είναι πάντα μία καταπίεση που αντιμετωπίζει μία αντίσταση, η απανθρωποποίηση που αντιμετωπίζει την ανθρωπιά.
Η αξιοπρέπεια είναι η άλλη πλευρά, πολλές φορές λησμονημένη, πολλές φορές υπονομευμένη:
είναι ο αγώνας για την ανατροπή της αποξένωσης, για την αποφετιχοποίηση.
Η αξιοπρέπεια είναι η ζωντανή εμπειρία που δείχνει πως ο κόσμος δεν είναι έτσι, ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως παρουσιάζονται.

Είναι η κραυγή της ύπαρξης εκείνου που αποσιωπάται από τον «κόσμο που είναι», είναι το να αρνείσαι τον αποκλεισμό εξαιτίας αυτού.
Είναι η κραυγή ενάντια στο να είσαι ξεχασμένος, η κραυγή ενάντια στον κατακερματισμό του κόσμου από τους διαφορετικούς κλάδους των κοινωνικών επιστημών, αυτούς τους κλάδους που τεμαχίζουν την πραγματικότητα και, τεμαχίζοντας την, αποκλείουν καταπιέζοντας τους ήδη καταπιεσμένους.
Η αξιοπρέπεια είναι η κραυγή «εδώ είμαστε!»

Η αξιοπρέπεια είναι η κραυγή εκείνων που δεν ακούγονται, η φωνή των χωρίς φωνή.
Η αξιοπρέπεια είναι η αλήθεια της απαρνημένης αλήθειας.

«Εμείς, οι πλέον λησμονημένοι, δεν αντέχαμε πια να πεθαίνουμε λησμονημένοι και ταπεινωμένοι. Γιατί το να πεθαίνεις δεν πονάει, αυτό που πονάει είναι η λήθη.
Ανακαλύψαμε λοιπόν πως πια δεν υπήρχαμε, πως οι κυβερνώντες μάς είχαν ξεχάσει στην ευφορία των αριθμών και των συντελεστών ανάπτυξης.
Μια χώρα που ξεχνάει τον εαυτό της είναι μια χώρα θλιβερή, μια χώρα που ξεχνάει το παρελθόν της είναι μια χώρα χωρίς μέλλον.
Πήραμε λοιπόν τα όπλα και εισβάλαμε στις πόλεις, εκεί που για ζώα μας είχαν.
Πήγαμε και είπαμε στον ισχυρό: "εδώ είμαστε!", και στη χώρα ολόκληρη φωνάξαμε: "εδώ είμαστε!".
Και κοιτάξτε πώς έχουν τα πράγματα: για να μας δουν, κρύψαμε τα πρόσωπα μας.
Για να μας ονομάσουν, αρνηθήκαμε το όνομα μας.
Παίζουμε στο στοίχημα το παρόν για να έχουμε μέλλον.
Και για να ζήσουμε, πεθαίνουμε...Το «εδώ είμαστε!» δεν είναι το «εδώ είμαστε!» της καθαρής ταυτότητας.
Είναι ένα «εδώ είμαστε!» που αντλεί το νόημα του από την άρνηση της παρουσίας του.

Δεν είναι ένα «εδώ είμαστε!» στατικό, αλλά μια κίνηση, μια επίθεση ενάντια στα όρια του αποκλεισμού.
Είναι το σπάσιμο των ορίων, η κίνηση ενάντια στους διαχωρισμούς, τις ταξινομήσεις, τους προσδιορισμούς, η επιβεβαίωση της αναιρεμένης από τους προσδιορισμούς ενότητας.
Η αξιοπρέπεια είναι μια επίθεση ενάντια στο διαχωρισμό της ηθικής και της πολιτικής, στο διαχωρισμό του ιδιωτικού και του δημόσιου.
Η αξιοπρέπεια ξεπερνάει αυτά τα σύνορα, επιβεβαιώνει την ενότητα του διαχωρισμένου.
Η επιβεβαίωση της αξιοπρέπειας δεν είναι μια ηθική διεκδίκηση ούτε μια πολιτική διεκδίκηση: είναι περισσότερο μια έφοδος ενάντια στο διαχωρισμό του ηθικού και του πολιτικού, διαχωρισμό που επιτρέπει στα επίσημα δημοκρατικά καθεστώτα σε όλο τον κόσμο να συνυπάρχουν με όλο πιο αυξανόμενα επίπεδα φτώχειας και κοινωνικής περιθωριοποίησης.
Δεν είναι μόνο το «εδώ είμαστε!» των περιθωριοποιημένων, αλλά και του πνιγμένου φόβου που όλοι νιώθουμε μπρος στην αυξανόμενη φτώχεια και τη μαζική πείνα.
Δεν είναι μόνο το «εδώ είμαστε!» του αυξανόμενου αριθμού των έγκλειστων στις φυλακές, στα νοσοκομεία και στα άσυλα, αλλά και της ντροπής και της απέχθειας όλων μας που, εξαιτίας του ότι ζούμε, συμμετέχουμε στον εγκλεισμό αυτού του κόσμου σε αυτές τις φυλακές, τα νοσοκομεία και τα άσυλα.
Η αξιοπρέπεια είναι μια επίθεση ενάντια στο συμβατικό ορισμό της πολιτικής, αλλά επίσης ενάντια στην αποδοχή αυτού του ορισμού από την εργαλειακή αντίληψη της επαναστατικής πολιτικής, που για τόσο καιρό υπέταξε το προσωπικό στο πολιτικό, με τόσο καταστροφικά αποτελέσματα.
Πιθανότατα τίποτα άλλο δεν έχει κάνει περισσότερα για την υπονόμευση της «αριστεράς» σ' αυτόν εδώ τον αιώνα από αυτόν το διαχωρισμό του πολιτικού από το προσωπικό, του δημόσιου από το ιδιωτικό, και την απανθρωποποίηση που αυτός ο διαχωρισμός συνεπάγεται.

Στη λέξη αξιοπρέπεια συνοψίζεται η επιβεβαίωση της διατύπωσης ότι το πολιτικό είναι προσωπικό και το προσωπικό πολιτικό.
Με έναν εκπληκτικό τρόπο, αυτή η ομάδα εξεγερμένων της ζούγκλας του νοτιοανατολικού Μεξικού συμπύκνωσε και ανέπτυξε όλα τα ζητήματα της αντιστασιακής σκέψης και πρακτικής που υπήρξαν αντικείμενο συζήτησης σε όλον τον κόσμο τα τελευταία χρόνια: τα ζητήματα του φύλου, της ηλικίας, της παιδικότητας, του θανάτου και των νεκρών.

Η εξουσία λέει «Εγώ είμαι αυτή που είμαι, η αιώνια επανάληψη».
Το κράτος είναι ο Μέγας Ταξινομητής.
Η Εξουσία λέει στους εξεγερμένους: «μην είστε αβόλευτοι, μην αρνείστε την ταξινόμηση.
Καθετί που δεν μπορεί να ταξινομηθεί, δεν μετράει, δεν υπάρχει, δεν είναι».

Μία ηχώ που μετατρέπεται σε πολλές φωνές, σε ένα δίκτυο από φωνές που επωφελείται από την κώφωση της Εξουσίας...
Ακολουθεί η αναπαραγωγή των αντιστάσεων, το «δεν συμβιβάζομαι», το «είμαι εξεγερμένος».
Ακολουθεί ο κόσμος με τους πολλούς κόσμους που ο κόσμος έχει ανάγκη.
Ακολουθεί η ανθρωπότητα που αναγνωρίζει μέσα της το πολύμορφο, το διαφορετικό, μια ανθρωπότητα που δεν αποκλείει, που είναι ανεκτική με τον ίδιο της τον εαυτό,
μια ανθρωπότητα με ελπίδα.
Ακολουθεί η ανθρώπινη εξεγερμένη φωνή που συνδιαλέγεται στις πέντε ηπείρους για να υφάνει ένα δίχτυ από φωνές και αντιστάσεις.

...από τα βουνά των Λεόντων...


Είναι η αξιοπρέπεια μιά...παγκόσμια επαναστατική αναγκαιότητα?

Εξεγερμένη υπερηφάνια
21ος Αιών