Δ. Φθινοπωρινός Διαφωτισμός

Η καλλίροος  κρήνη των Ομηρικών Επών

ρ Οδυσσείας

  ἀλλ' ὅτε δὴ στείχοντες ὁδὸν κάτα παιπαλόεσσαν

ἄστεος ἐγγὺς ἔσαν καὶ ἐπὶ κρήνην ἀφίκοντο

τυκτὴν καλλίροον, ὅθεν ὑδρεύοντο πολῖται,

τὴν ποίησ' Ἴθακος καὶ Νήριτος ἠδὲ Πολύκτωρ·

ἀμφὶ δ' ἄρ' αἰγείρων ὑδατοτρεφέων ἦν ἄλσος,

πάντοσε κυκλοτερές, κατὰ δὲ ψυχρὸν ῥέεν ὕδωρ

ὑψόθεν ἐκ πέτρης· βωμὸς δ' ἐφύπερθε τέτυκτο        210

Νυμφάων, ὅθι πάντες ἐπιῤῥέζεσκον ὁδῖται·

Η εν κύκλω  κυκλοτερή Ομηρική Παιδεία σε  πηγαία, τυκτήν καλλίροον ραψωδία

Από τον Ησίοδο τον πρώτο εγκυκλοπαιδιστή μέχρι τους σύγχρονους  ομηριστές σε  γραμμή κρίκου συνδετική.

Η Πύλη της Δύσης

Βολταίρος; Καλλιεργήστε τον κήπο σας
Όμηρος: Η καλλιέργεια του κτήματος  από τον Λαέρτη

Λήιον : σημαίνει σπορά

Λεξικόν Ήλιος: Εγκυκλοπαιδεία, η εγκύκλιος παιδεία, πλήρες σύστημα γενικών γνώσεων  περί τεχνών και επιστημών. Αρχαιότερον εγκυκλοπαιδικόν σύστημα θεωρείται το ποίημα του Ησίοδου, " Έργα και Ημέραι" εν τω οποίω περιλαμβάνονται υπό εκλαϊκευμένην μορφήν αι  γνώσεις  της εποχής καθ ήν εγράφη.

Ο όρος εγκυκλοπαίδεια είναι ελληνικός και πηγάζει από τις ελληνικές λέξεις "εγκύκλιος παιδεία". Ουσιαστικά είναι μια σύνοψη της γνώσησ. Ο όρος σε όλες τις γλώσσες προέρχεται από τον Ελληνικό , που κυριολεκτικά σημαίνει "η εν κύκλω προσφερομένη διδασκαλία" και ο ακριβής τονισμός της στο Μέγα Ελληνικόν Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, γνωστό επίσης ως Liddell-Scott είναι εγκυκλοπαιδεία, λέξη που κατά τον λεξικογράφο συνιστά βαρβαρισμό.

 Η ιδέα της συλλογής της γνώσης όλου του κόσμου σε μια κοινή στέγη ανάγεται στην αρχαία Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και της Περγάμου. Πολλοί συγγραφείς της αρχαιότητας (όπως οΑριστοτέλης) προσπάθησαν να γράψουν ευρέως για όλη την ανθρώπινη γνώση. Ο σημαντικότερος πιθανώς από αυτούς τους πρώιμους εγκυκλοπαιδιστές ήταν ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος του πρώτου μ.Χ. αιώνα, που έγραψε το Naturalis Historia (Φυσική Ιστορία), ένα 37τομο έργο περί του φυσικού κόσμου,ιδιαίτερα δημοφιλές στη δυτική Ευρώπη για ένα μεγάλο μέρος της μεσαιωνικής εποχής.

Σημαντικοί εκπρόσωποι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού είναι μεταξύ άλλων ο Ευγένιος Βούλγαρις, ο Ιώσηπος Μοισιόδακας, οι συγγραφείς της Νεωτεριστικής Γεωγραφίας Δανιήλ Φιλιππίδης καιΓρηγόριος Κωνσταντάς, ό Άνθιμος Γαζής και ο ανώνυμος συγγραφέας της Ελληνικής Νομαρχίας. Κορυφαίοι όμως αναδείχθηκαν ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής.

Διάδοση της γνώσης, εγκυκλοπαιδεία

Μία σημαντική αλλαγή στο κίνημα του Διαφωτισμού σε σχέση με τον προηγούμενο αιώνα, τον 17ο, έχει τις ρίζες της στη Γαλλία, με τους Εγκυκλοπαιδιστές. Αυτό το κίνημα παίρνει ως θεμέλιο την ιδέα ότι υπάρχει μια επιστημονική και ηθική αρχιτεκτονική της γνώσης, μια κατασκευή της οποίας η πραγματοποίηση είναι ένα μέσο απελευθέρωσης του ανθρώπου. Ο φιλόσοφος Ντενί Ντιντερόκαι ο μαθηματικός Ζαν Ντ' Αλαμπέρ εξέδωσαν το 1751 την Εγκυκλοπαίδεια ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο των τεχνών και των επαγγελμάτων (γαλλ. Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des arts et métiers).

Όποια και αν ήταν η συμβολική δύναμη του έργου των δύο αυτών Εγκυκλοπαιδιστών, η διάδοση της γνώσης δεν είναι κατόρθωμα μόνο δικό τους: η διαδικασία της διάδοσης νέων ιδεών διευρύνθηκε από την τεχνική πρόοδο της διάδοσης των πληροφοριών, καθώς από το βιβλίο πέρασαν στην εφημερίδα και από εκεί στον τύπο. Τα πρώτα περιοδικά εμφανίστηκαν στην Ιταλία στα τέλη του 17ου αιώνα και γρήγορα εξαπλώθηκαν και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι εφημερίδες και η αλληλογραφία μεταξύ των διανοούμενων επέτρεψαν πιο γρήγορες αλλαγές, εγκαινιάζοντας μια ενιαία πολιτιστική ενότητα 

Ομηρικοί εγκυκλοπαιδιστές

Ομηρικός   Απελευθερωτικός Διαφωτισμός

Από τον Ησίοδο μέχρι την  εξέγερση του 21ου αιώνος  την  Ομηρική 

Ξημερώματα  της Λήϊον  Δυτικά της Λύπης
ΕΛΖΙΝ  ο καιρός των αναδυομένων Κύκνων καταδύοντος Ηλίου σε αλουργίδα πανοραμική