Δ. Φθινοπωρινός Διαφωτισμός

Η καλλίροος  κρήνη των Ομηρικών Επών

ρ Οδυσσείας

  ἀλλ' ὅτε δὴ στείχοντες ὁδὸν κάτα παιπαλόεσσαν

ἄστεος ἐγγὺς ἔσαν καὶ ἐπὶ κρήνην ἀφίκοντο

τυκτὴν καλλίροον, ὅθεν ὑδρεύοντο πολῖται,

τὴν ποίησ' Ἴθακος καὶ Νήριτος ἠδὲ Πολύκτωρ·

ἀμφὶ δ' ἄρ' αἰγείρων ὑδατοτρεφέων ἦν ἄλσος,

πάντοσε κυκλοτερές, κατὰ δὲ ψυχρὸν ῥέεν ὕδωρ

ὑψόθεν ἐκ πέτρης· βωμὸς δ' ἐφύπερθε τέτυκτο        210

Νυμφάων, ὅθι πάντες ἐπιῤῥέζεσκον ὁδῖται·

Η εν κύκλω  κυκλοτερή Ομηρική Παιδεία σε  πηγαία, τυκτήν καλλίροον ραψωδία

Από τον Ησίοδο τον πρώτο εγκυκλοπαιδιστή μέχρι τους σύγχρονους  ομηριστές σε  γραμμή κρίκου συνδετική.

Η Πύλη της Δύσης

Βολταίρος; Καλλιεργήστε τον κήπο σας
Όμηρος: Η καλλιέργεια του κτήματος  από τον Λαέρτη

Λήιον : σημαίνει σπορά

Λεξικόν Ήλιος: Εγκυκλοπαιδεία, η εγκύκλιος παιδεία, πλήρες σύστημα γενικών γνώσεων  περί τεχνών και επιστημών. Αρχαιότερον εγκυκλοπαιδικόν σύστημα θεωρείται το ποίημα του Ησίοδου, " Έργα και Ημέραι" εν τω οποίω περιλαμβάνονται υπό εκλαϊκευμένην μορφήν αι  γνώσεις  της εποχής καθ ήν εγράφη.

Ο όρος εγκυκλοπαίδεια είναι ελληνικός και πηγάζει από τις ελληνικές λέξεις "εγκύκλιος παιδεία". Ουσιαστικά είναι μια σύνοψη της γνώσησ. Ο όρος σε όλες τις γλώσσες προέρχεται από τον Ελληνικό , που κυριολεκτικά σημαίνει "η εν κύκλω προσφερομένη διδασκαλία" και ο ακριβής τονισμός της στο Μέγα Ελληνικόν Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, γνωστό επίσης ως Liddell-Scott είναι εγκυκλοπαιδεία, λέξη που κατά τον λεξικογράφο συνιστά βαρβαρισμό.

 Η ιδέα της συλλογής της γνώσης όλου του κόσμου σε μια κοινή στέγη ανάγεται στην αρχαία Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και της Περγάμου. Πολλοί συγγραφείς της αρχαιότητας (όπως οΑριστοτέλης) προσπάθησαν να γράψουν ευρέως για όλη την ανθρώπινη γνώση. Ο σημαντικότερος πιθανώς από αυτούς τους πρώιμους εγκυκλοπαιδιστές ήταν ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος του πρώτου μ.Χ. αιώνα, που έγραψε το Naturalis Historia (Φυσική Ιστορία), ένα 37τομο έργο περί του φυσικού κόσμου,ιδιαίτερα δημοφιλές στη δυτική Ευρώπη για ένα μεγάλο μέρος της μεσαιωνικής εποχής.

Σημαντικοί εκπρόσωποι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού είναι μεταξύ άλλων ο Ευγένιος Βούλγαρις, ο Ιώσηπος Μοισιόδακας, οι συγγραφείς της Νεωτεριστικής Γεωγραφίας Δανιήλ Φιλιππίδης καιΓρηγόριος Κωνσταντάς, ό Άνθιμος Γαζής και ο ανώνυμος συγγραφέας της Ελληνικής Νομαρχίας. Κορυφαίοι όμως αναδείχθηκαν ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής.

Διάδοση της γνώσης, εγκυκλοπαιδεία

Μία σημαντική αλλαγή στο κίνημα του Διαφωτισμού σε σχέση με τον προηγούμενο αιώνα, τον 17ο, έχει τις ρίζες της στη Γαλλία, με τους Εγκυκλοπαιδιστές. Αυτό το κίνημα παίρνει ως θεμέλιο την ιδέα ότι υπάρχει μια επιστημονική και ηθική αρχιτεκτονική της γνώσης, μια κατασκευή της οποίας η πραγματοποίηση είναι ένα μέσο απελευθέρωσης του ανθρώπου. Ο φιλόσοφος Ντενί Ντιντερόκαι ο μαθηματικός Ζαν Ντ' Αλαμπέρ εξέδωσαν το 1751 την Εγκυκλοπαίδεια ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο των τεχνών και των επαγγελμάτων (γαλλ. Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des arts et métiers).

Όποια και αν ήταν η συμβολική δύναμη του έργου των δύο αυτών Εγκυκλοπαιδιστών, η διάδοση της γνώσης δεν είναι κατόρθωμα μόνο δικό τους: η διαδικασία της διάδοσης νέων ιδεών διευρύνθηκε από την τεχνική πρόοδο της διάδοσης των πληροφοριών, καθώς από το βιβλίο πέρασαν στην εφημερίδα και από εκεί στον τύπο. Τα πρώτα περιοδικά εμφανίστηκαν στην Ιταλία στα τέλη του 17ου αιώνα και γρήγορα εξαπλώθηκαν και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι εφημερίδες και η αλληλογραφία μεταξύ των διανοούμενων επέτρεψαν πιο γρήγορες αλλαγές, εγκαινιάζοντας μια ενιαία πολιτιστική ενότητα 

Ομηρικοί εγκυκλοπαιδιστές

Ομηρικός   Απελευθερωτικός Διαφωτισμός

Από τον Ησίοδο μέχρι την  εξέγερση του 21ου αιώνος  την  Ομηρική 

Ξημερώματα  της Λήϊον  Δυτικά της Λύπης
ΕΛΖΙΝ  ο καιρός των αναδυομένων Κύκνων καταδύοντος Ηλίου σε αλουργίδα πανοραμική

Ν.Τα δώρα του Θέρους

Οδυσσέας Γ. Νίκου

Η Πύλη του Νότου 

Ο Οδυσσέας με την Αθηνά στο άντρο των Νυμφών με τα δώρα της  Πύλης του Νότου ΕΥΔΩΡΟΣ.
Ο Οδυσσέας φθάνει στην Ιθάκη μετά από μακροχρόνια απουσία και μεγάλη περιπέτεια.Στην αρχή δεν την αναγνωρίζει . Είναι τυλιγμένη στην ομίχλη  και  θλίβεται. Φοβάται πως οι Φαίακες  τον ξεγελάσανε και τον κλέψανε. Στην Αθηνά που παρουσιάζεται μεταμορφωμένη σε νεαρό εξιστορεί μια πλαστή ιστορία κατά την προσφιλή του συνήθεια, να διηγείται γοητευτικές ιστορίες. Η θεά που τον αγαπάει και  τον προστατεύει μειδιά, τον μαλώνει και τον χαιδεύει τρυφερά.  Του δείχνει την Ιθάκη που αναδύεται σιγά σιγά μέσα από την ομίχλη που διαλύεται.Στο άντρο των Νυμφών θα κρύψει τα δώρα των Φαιάκων και του μεγάλου ταξιδιού. Καθισμένοι  οι δυό τους διαλεκτικώς  συνομολογούμενοι  σε μια ελιά θα συζητήσουνε μαζί με εμάς τους ομηρικούς  ακροατές  που τους ακούμε με προσοχή  για πολλά.....
Ποιος είναι  ο Όμηρος; Τι ήταν; Τι είναι τα Ομηρικά Έπη;
Ο Όμηρος ήταν ένας   Ποιητής του ονειροχρόνου ταξιδευτής. Επισκέφθηκε την Αιωνιότητα , ταξίδεψε μέσα της και μας την μετέφερε  σε δημιουργική  γραφή καταγραφή  γεγονότων ιστορικών αλληγορικών  προσωπικών  και  συλλογικών.
Τα Ομηρικά Έπη είναι το ΔΩΡΟ του.
Το Δώρο   της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ  στην ανθρωπότητα που έκρυψε  μέσα στις ΛΕΞΕΙΣ του στο άντρο των ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ.
Είναι το  Δώρο της Ελευθερίας γιατί ο Όμηρος ήταν γεννημένος ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ.
 Είναι  δε με   την βαθιά ενυπόστατη πυρηνική δομή  του ΕΣΤΙ  ένας μεγάλος πολεμιστής του Πνεύματος και ένας άνθρωπος της Γνώσης που την κατέκτησε σε όλο το  εύρος της, υψηπετής  ΑΕΤΟΣ 12 διαστάσεων. Από  την ευθεία μέχρι το  δωδεκάεδρον με αφετηρία το ΣΗΜΕΙΟΝ σημάδι του καθαρού ΝΟΥ.

Είναι η δύναμη η ευρωστία του Άρη, ο μαχητής που φτιάχνει το  εύρωστο σώμα το υγιές και η ασπίδα του πολεμιστή.
Η  καλλιέργεια της Δήμητρας που  φτιάχνει καλιεργημένους τους  ανθρώπους πολιτισμένους.
Ο λόγος του Ερμή για εύγλωτους νεανικούς όπως ο ίδιος ο σκανδαλιάρης  νεανικός θεός.
 Τα φτερά της ψυχής για συναισθηματικούς και συντροφικούς  της Ήρας.
Το τόξο για  φωτεινούς  μακροσαϊτευτές  του Απόλλωνος.
Το αδράχτι  με τον μίτο της σύνδεσης  για   ξεκάθαρους  της  Εστίας.
 Η ζώνη  της ένωσης για εύμορφους  της  Αφροδίτης .
Ο αόρατος μανδύας, η αίδιος περικεφαλαία  για  μύστες  του Πλούτωνος.
Το αιχμηρό δόρυ για  οπλισμένους  σοφούς  της  Αθηνάς.
Το σκήπτρο για βουλοφόρους  ηγέτες  του Διός
Τα βέλη για  αδελφικούς   φίλους   της  Αρτέμιδος.
 Και η τρίαινα, η  ανάδευση της έμπνευσης  για  καλλιτέχνες οραματιστές του Ποσειδώνος.
Είναι  το πολυμήχανο μυαλό του Οδυσσέα , του βασανισμένου ανθρώπου, η αξιόπιστη ψυχή του, η ΠΗΝΕΛΟΠΗ και η ζωντανή  καρδιά του   ο ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ.
Ποιος είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής των Ομηρικών Επών;
Ο Οδυσσέας, ο Αχιλλέας, ο Έκτωρ, η Ελένη, η Πηνελόπη, η Αφροδίτη, η Αθηνά ;
'Όλοι και τίποτα αυτά.
Ο μεγάλος πρωταγωνιστής των Ομηρικών Επών είναι ο ΛΟΓΟΣ.
Δυναμικός μαχητικός λογικός εύστροφος συναισθηματικός καθαρός τακτοποιημένος βαθύς μυστικός ρομαντικός πολεμικός ηγετικός  διακριτικά ενωτικός . Κυρίως ΕΝΟΠΛΟΣ με οπλισμό τονισμό αρμονία και ρυθμό μουσικό.
Πανταχού παρών και τα πάντα  ερμηνευτικά εξηγών  μαχόμενος από κοντά Αγχέμαχος και από μακριά Τηλέμαχος . Τα πάντα να συμβαίνουν  να λαμβάνουν χώρα  και χώρο εξ αιτίας του  στον αέναο χορό των  λέξεων του κοσμικού ήχου της συμπαντικής δημιουργίας.
Τι κάνει ο Οδυσσέας όταν φθάνει στην Ιθάκη;
Όταν ο Οδυσσέας φτάνει στην Ιθάκη, η μεγίστη επιθυμία του  δεν είναι  παρά να πάρει πίσω  τον κόσμο που του έκλεψαν και ότι του ανήκει και ξεκινά από τις ΛΕΞΕΙΣ του, την έννοια και την σημασία τους.
Λέξεις όπως  ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΠΑΤΡΙΔΑ ,ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ, ΤΙΜΗ.
Γιατί πρώτα σου κλέβουν τις λέξεις και μετά τα ΟΝΕΙΡΑ και  την ΖΩΗ.

ΝΟΤΟΘΕΝ τον καιρό του Θερισμού
ΛΕΟΝΤΕΣ ορεσίτροφοι
ΕΛΖΙΝ του μεγάλου  Καλοκαιριού

Α. Το σάλπισμα της Άνοιξης

Τ. Ηλιάδης
 

 Ξεπροβάλει η ροδοδάκτυλη αυγή ...« ἦμος δ’ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς»

Η  Πύλη της Ανατολής

Το μυστικό της λύσης του κάθε προβλήματος για ένα άνθρωπο της γνώσης, είναι να το βλέπει σαν Ζευς από ψηλά ,πανοραμικά, με  του αετού την ματιά.
Να το εξετάζει σε βάθος και σε πλάτος ατενίζοντας ταυτόχρονα το δένδρο και το δάσος. Να μην παίρνει τα πράγματα πολύ προσωπικά, εγκλωβισμένος, εγκιβωτισμένος σε εμμονές ανύπαρκτης σπουδαιότητας και χάνει πολύ ενέργεια προσπαθώντας να την υπερασπίσει και από την οποία ένας θνητός δεν μπορεί να κρατηθεί αποτελεσματικά.
Ο Μάρτιος είναι ο μήνας του Κριού και ο Άρης ο κυβερνήτης του μαζί με την ημέρα της Τρίτης.
Ο Αχιλλέας είναι το αρχέτυπο του και ο Αλέξανδρος του Φιλίππου,το ακριβές αντίγραφο του.
Εμπρός Μαρς ! Είναι το παράγγελμα του.
Το γ της εκλειπτικής αρχίζει στις ο μοίρες του Κριού.
Είναι η εαρινή ισημερία, η αρχή της Άνοιξης και η αναγέννηση της φύσης.
Η επιστροφή της Περσεφόνης Κόρης.
Τα προηγούμενα 2000 χρόνια, πίσω από το ζώδιο του Κριού που είναι μια περιοχή 30 μοιρών στην ζώνη   των εκλείψεων  της , της ευθυγράμμισης τουτέστιν του Ήλιου, της Σελήνης και της Γης βρισκόταν ο αστερισμός των Ιχθύων με κυρίαρχο τον Ποσειδώνα. Όλος ο κόσμος παραδερνόταν μέσα σε μια ομίχλη που δεν μπορούσε κανείς να διακρίνει τον ρόλο και την πορεία του καθαρά.
Παρά πολλοί άνθρωποι πνίγηκαν και ξέμειναν σε ξερονήσια και άγνωστα του νου νησιά.
Τα επόμενα 2000 χρόνια, πίσω από το ζώδιο του Κριού θα βρίσκεται ο αστερισμός του Υδροχόου και πίσω από το ζώδιο του Ζυγού ο αστερισμός του Λέοντος στην πολικότητα της ευθείας τους.
Ο Άρης θα βαδίζει μαζί στον Ουρανό με την γνώση της Αρτέμιδος και η Αφροδίτη θα τραγουδά με τον Απόλλωνα αγκαλιά την αυτοσυνείδηση του φωτός.
Η Άρτεμις, ο πλανήτης Ουρανός εισήλθε από τις 13 Μαρτίου 2011 στον Κριό και θα μείνει 7 χρόνια.
Στις 19 Μαρτίου είναι το περίγειο της Σελήνης , πανσέληνος στον σεληνιακό της μήνα.
Οι ενέργειες του σύμπαντος συνωμοτούν για το πεπρωμένο του αληθινού, νοήμονος, ενήλικος ανθρώπου που δεν έχει καμία δικαιολογία πλέον να μην γνωρίζει και να συμπεριφέρεται ανόητα, παράλογα , άπληστα και καταχρηστικά διαπράττων την ύβριν αντινοϊκά.
Όταν ο Αχιλλέας συνομιλών με μια υδάτινη θεότητα, την Θέτιδα αποσύρεται θυμωμένος στην σκηνή του, ο Απόλλων στο Α της Ιλιάδος , κατεβαίνει όμοιος με την νύχτα και ρίχνει τα βέλη με το τόξο του σημαδεύοντας την ασυνειδησία, την διαφωνία και την υπερβολή.
Όταν η Πηνελόπη εμπνεόμενη με μια πύρινη θεότητα, την Αθηνά, όμοια με την Άρτεμη και την Αφροδίτη, αποσύρεται στην κάμαρα της, ο Οδυσσέας οργισμένος πιάνει το τόξο του Απόλλωνα και σαν Λύρα στα χέρια του άδει στοχεύοντας μία κατάχρηση φιλοξενίας σε ενός παλατιού την αυλή, με μια αυδή στην ραψωδία Φι.
Οι ρόλοι εναλλάσσονται στην Διονυσιακή σκηνή και οι μεταμορφώσεις του Διονυσιακού Πνεύματος ακολουθούν αξιόπιστα την Ομηρική Γραφή.
Χορεύοντας στο Γαλαξιακό Σύμπαν με της Ήρας την Ηρωική Ψυχή.
Κοντά στο μειλίχιο Δία που μόλις έχει επιστρέψει από μια 12ήμερη στους Αιθίοπες επίσκεψη απουσία,πλαγιάζει μαζί του αγκαλιά για να κοιμηθεί και μειδιόντες παρόντες είναι όλοι οι Ολύμπιοι Θεοί!

Η Ιλιάς είναι η τέχνη του ένοπλου πολέμου , του Άρη.
Η Οδύσσεια είναι η μαεστρία της ένοπλης ειρήνης , της Αθηνάς.
Και τα δύο φτερωτά τοξοβόλα έπη ανήκουν στον Απόλλωνα , είναι ο δρόμος μιας καθαρής καρδιάς.
Ο τρομερός θυμός του Αχιλλέα γίνεται εκτυφλωτικό πυροτέχνημα αλουργίδος εκστρατεύοντας προς την Ανατολή.
Η βαθιά οργή του Οδυσσέα μετασχηματίζεται σε ελεγχόμενη πυρηνική αλυσιδωτή αντίδραση ουράνιας μεταστοιχείωσης της Δύσης .
Μια ηλιακή απολλώνια επιστροφή.
Ο Άρης ,θεός του πυρός σε ζώδιο της φωτιάς , παιδί της Γης , του Αιγόκερω Διός και του Νερού του   αρθρωτού καβουριού της Ήρας , παράνομος εραστής της Αφροδίτης ,
στην ζυγαριά του αέρος αναζητά με πάθος “το οξυγόνο” του σε μια ερωτική συμπολική συμπνοή.
Η Αθηνά, πύρινη θεότητα με τον αέρινο Ερμή , λόγιο ερμηνευτή
άριστα , νηφάλια συνομιλεί καθ όλη την διάρκεια του ταξιδιού ενός διανοητή.

Ο ‘Ηλιος εισέρχεται την εαρινή ισημερία στο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο του Άρη Κριού ,
ξεκινώντας από την χώρα του ανατέλλοντος ηλίου. Όταν αρχίσουν και κλείνουν οι Πύλες της Παγγαίας Ηπείρου,στην Ανατολή, την Δύση, Βορρά και Νότο από τον Εύμαιο πολεμιστή,
στο μέσον της Γης και ενός αιθρίου ένα τόξο απολλώνειο θα στηθεί.
Γελιέται κανείς, αν νομίζει πως θάχει κάπου να πάει  κάτω από ένα λαμπερό Ήλιο για να κρυφτεί.

Η αυγή της Οδύσσειας του 2013  από το πρώτο πρωινό της ανθρωπότητος  σε έκδοση ομηρική.

 ΕΛΖΙΝ